སྤྱོད་འཇུག་བཀླགས་ཐོ།
བེ་རི་རྒྱལ་སྲས།
གང་ལ་སེམས་ཀྱི་དམ་པ་རིན་ཆེན་དེ།།
སྐྱེས་པ་དེ་ཡི་སྐུ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་།།
གང་ལ་གནོད་པ་བྱེད་ཀྱང་བདེར་འབྲེལ་བ།།
བདེ་བའི་འབྱུང་གནས་དེ་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆི།།
སྤྱོད་འཇུག་ཅེས་ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་འདི་ཉིད་ལོ་ཤས་རིང་ཁོམ་པ་བཙལ་ནས་ཀློག་ཁུལ་བགྱིས་པས་རང་སེམས་ལ་ཅུང་ཟད་ཕན་པའི་ཚོར་སྣང་བསྟུད་མར་སྟེར་བ་ལ་བརྟེན། ད་ཐེངས་སྤྱོད་འཇུག་བཀླགས་ཐོ་ཞིག་རང་གིས་མི་བརྗེད་པ་ཁོ་ནའི་ཆེད་དུ་འབྲི་བར་འདོད་དོ།།
སྤྱོད་འཇུག་གི་རྩོམ་པ་པོ་ཞི་བ་ལྷ།
• འཁྲུངས་ཡུལ། ཡུལ་འཁོར་མོ་བཟང་།
• Birthplace : Saurastra ( Gujarat)
• འཁྲུངས་འདས། 685-763 དུས་རབས་ ༧ དང་༨ (དགུང་ལོ་༧༨)
• ཡབ། ཡུལ་དེའི་རྒྱལ་པོ་དགེ་བའི་གོ་ཆ།
• Father Kalyanavarman
• ཆུང་དུས་མཚན། ཞི་བའི་གོ་ཆ། Shantivarman
• དགོན་པ། Monastery ན་ལན་དྲ། Nalanda
• དགེ་རྒན། guru རྒྱལ་བའི་ལྷ།
• རབ་བྱུང་གི་མཚན། Spiritual name ཞི་བ་ལྷ། Shantideva
• མིང་འདོགས། Nick Name འདུ་ཤེས་གསུམ་པ། (3 realization)
(eating, sleeping and shifting)
• བསྟན་བཅོས། སྤྱོད་འཇུག བསླབ་བཏུས།
• གྲུབ་མཐའ། དབུ་མ་ཐལ་འགྱུར་བ།
• གསར་གཏོད་དང་ཞབས་རྗེས། བདག་གཞན་མཉམ་བརྗེའི་སེམས་བསྐྱེད་ཚུལ།
• སློབ་མའམ་ཤན་ཤུགས། ཕྱིས་ཀྱི་ནང་པ་ཕལ་མོ་ཆེ་ལ་ཤན་ཤུགས་ཐེབས་ཡོད།
བྱང་ཆུབ་སེམས་མཆོག་རིན་པོ་ཆེ།། མ་བསྐྱེད་པ་རྣམས་སྐྱེད་གྱུར་ཅིག།།
བསྐྱེད་པ་ཉམས་པར་མེད་པར་ཡང་།། གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བར་ཤོག།།
མ་བསྐྱེད་པ་སྐྱེད་པ། | བསྐྱེད་པ་མི་ཉམས་པ། | གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བ། |
༡ བྱང་སེམས་ཕན་ཡོན། | ༤ བག་ཡོད། | ༧ བརྩོན་འགྲུས། |
༢ སྡིག་པ་བཤགས་པ། | ༥ ཤེས་བཞིན། | ༨ བསམ་གཏན། |
༣ བྱང་སེམས་བཟུང་བ། | ༦ བཟོད་པ། | ༩ ཤེས་རབ། |
བསྔོ་བ། | བསྔོ་བ། | བསྔོ་བ། |
བྱང་ཆུབ་སེམས་མ་བསྐྱེད་པ་སྐྱེད་པའི་དོན་དུ་ལེའུ་དང་པོ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པ་དང་། ལེའུ་གཉིས་པ་སྡིག་པ་བཤགས་པ། ལེའུ་གསུམ་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་བཅས་གསུམ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་མི་ཉམས་པར་བྱེད་པའི་དོན་དུ་ལེའུ་བཞི་པ་བག་ཡོད། ལེའུ་ལྔ་པ་ཤེས་བཞིན། ལེའུ་དྲུག་པ་བཟོད་པ་བཅས་གསུམ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མི་ཉམས་པར་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བར་བྱེད་པའི་དོན་དུ་ལེའུ་བདུན་པ་བརྩོན་འགྲུས། ལེའུ་བརྒྱད་པ་བསམ་གཏན། ལེའུ་དགུ་པ་ཤེས་རབ་བཅས་གསུམ་ཡིན་ཞིང་། བསྔོ་བ་ནི་མཇུག་ཏུ་སྦྱོར་བའམ་ཡང་ཀུན་གྱི་རྗེས་སུ་སྦྱོར་དགོས་པ་འདི་ནི། རྫ་དཔལ་སྤྲུལ་རིན་པོ་ཆེའི་གསུང་རྒྱུན་ཡིན་པར་ཐོས་སོ།།
སྤྱོད་འཇུག་གི་ལེའུ་སོ་སོའི་གཞུང་ཚད།
སྤྱོད་འཇུག་གི་གཞུང་ཚད་ལ་མཁས་པ་སོ་སོའི་བཞེད་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་མང་དུ་ཡོད་ཀྱང་། ཡོངས་གྲགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ན་ཤོ་ལོ་ཀ་ཆིག་སྟོང་མ་ཟིན་ཙམ་ཡོད་པར་སྣང་ཞིང་། གུས་པས་དེབ་ཁག་ལ་བལྟས་པས་ཤོ་ལོ་ཀ་༩༢༣ ཙམ་ཡོད་པར་མཐོང་།
སྤྱོད་འཇུག་གི་འགྲེལ་པ།
རྒྱ་འགྲེལ། བོད་འགྱུར། ༡༢ ཙམ་བྱུང་བ་དང་།
བོད་འགྲེལ། རྔོག་ལོའི་འགྲེལ་བ་ནས་ད་བར་༡༠༠ ལས་བརྒལ་བ་བྱུང་།
སྤྱོད་འཇུག་གི་ལེའུ་སོ་སོའི་བསྡུས་དོན།
༧གོང་ས་ལྷ་མིའི་རྣམ་འདྲེན་༧རྒྱལ་བའི་དབང་པོས།
ངོ་མཚར་རྨད་བྱུང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་ལམ།།
ཟབ་དང་རྒྱ་ཆེའི་རིགས་ཚུལ་རྣམ་མང་གིས།།
སྐལ་བཟང་གདུལ་བྱའི་ཚོགས་ལ་སྟོན་མཁས་པ།།
རྒྱལ་སྲས་ཞི་བ་ལྷ་ལ་གསོལ་བ་འདེབས།།
ལེའུ་དང་པོ།
སྤྱོད་འཇུག་གི་ལེའུ་དང་པོ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། འདི་ལ་ཤོ་ལོ་ཀ་༣༥ ཡོད། ལེའུ་འདིའི་ནང་། དལ་འབྱོར་གྱི་ལུས་རྟེན་ལ་སྙིང་པོར་བླང་བའི་ཕྱིར་དུ་བསྐུལ་བའི་ཚིགས་བཅད་འགའ་ཞིག་གསུངས་རྗེས། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་འདི་ལྟར་བསྟན་ཏེ། དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་ལ་སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་སེལ་ཞིང་དགེ་བ་མཐའ་དག་སྒྲུབ་པའི་ནུས་པ་ཡོད་པ་དང་། དགེ་བ་གཞན་རྣམས་ཆུ་ཤིང་དང་འདྲ་བར་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་ནས་ཟད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཡང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ནི་འབྲས་བུ་མི་ཟད་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ།། དེ་ལྟ་བུའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་སྨོན་སེམས་དང་འཇུག་སེམས་ཞེས་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་ཅིང་། དེ་ཡང་འགྲོ་བར་འདོད་པ་དང་འགྲོ་བ་བཞིན་དུ་ཕན་པར་སེམས་པ་ཙམ་གྱི་སྨོན་སེམས་དང་། སེམས་པ་བཞིན་བྱ་བ་ལ་འཇུག་པ་ནི་འཇུག་སེམས་ཞེས་གཉིས་སོ།།
སྨོན་འཇུག་གི་སེམས་ལས་ལྷག་པའི་ཕན་སེམས་གཞན་ཞིག་གང་ནའང་མེད་ཅིང་། འདི་ནི་ཕན་པའི་སེམས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཞིང་། སངས་རྒྱས་མཆོད་པ་ལས་འདི་ཁྱད་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་པས་ཅིས་ཀྱང་བསྐྱེད་པའི་ཐབས་ལ་བརྩོན་དགོས་སོ།།
ཡིན་ཡང་། རང་ཅག་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་འདི་སྐྱེད་མི་ཐུབ་པ་ནི། བདེ་སྡུག་ལ་བླང་དོར་མི་ཤེས་པའི་དབང་གིས་ཡིན་ལ། ད་གཟོད་བདེ་སྡུག་གི་འབྱུང་ཁུངས་གང་ཡིན་གསལ་བར་ཤེས་ནས། སྡུག་བསྔལ་ཀུན་གྱི་རྒྱུ་རང་གཅེས་འཛིན་ངོས་བཟུང་ནས་དེ་སྤོང་བ་དང་། བདེ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་གཞན་གཅེས་འཛིན་ངོས་ཟིན་ཏེ་དེ་སྐྱེད་པ་ལ་འབད་དགོས་སོ།།
མཇུག་ཏུ་དེ་ལྟ་བུའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་སུ་དང་གང་གི་རྒྱུད་ལ་སྐྱེས་པ་དེའི་སྐུ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་། གང་ལ་གནོད་པ་བྱས་ཀྱང་ལན་དུ་བདེ་བ་འབའ་ཞིག་སྐྱེད་པའི་བདེ་བའི་འབྱུང་གནས་དེ་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆིའོ།། ཞེས་གསུངས་ཏེ། མདོར་ན་འདིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ནི་སྡིག་པ་ཟད་ཅིང་དགེ་བ་སྤེལ་བའི་ཐབས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་པས་སེམས་རིན་པོ་ཆེའི་ཕན་ཡོན་དྲན་ཏེ་དེ་བསྐྱེད་པའི་ཐབས་ལ་འབད་པར་རིགས་སོ།།
ལེའུ་གཉིས་པ།
སྤྱོད་འཇུག་གི་ལེའུ་གཉིས་པ་ནི། སྡིག་པ་བཤགས་པ་ལེའུ་ཡིན་ཞིང་། འདི་ལ་ཤོ་ལོ་ཀ་༦༥ ཡོད། དེ་ཡང་ལེའུ་སྔོན་མར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པའི་ཕན་ཡོན་གསུངས་ཏེ། དངོས་སུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་མཐུན་རྐྱེན་ཕྱག་འཚལ་བ་དང་དཀོན་མཆོག་མཆོད་པ་སོགས་སྔོན་དུ་འགྲོ་དགོས་ཤིང་། འགལ་རྐྱེན་སེམས་ཅན་གནོད་པ་བྱས་པའི་སྡིག་པ་རྣམས་འཆག་དགོས་པས། ཐོག་མར་ཕྱག་འཚལ་བ། མཆོད་པ། སྡིག་པ་བཤགས་པ་བཅས་ལེའུ་འདིར་གསུངས་ཤིང་། ཡན་ལག་བདུན་པའི་ལྷག་མ་རྣམས་ལེའུ་གསུམ་པའི་མགོར་གསུངས་སོ།།
དེ་ཡང་ལེའུ་འདིར་གོང་དུ་མཆོད་ཡུལ་ནི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ཡིན་ཞིང་། དེ་ལ་འབུལ་རྒྱུ་ནི། བདག་ཏུ་མ་བཟུང་བའི་དངོས་པོ་དང་། རང་གི་ལུས། བློས་སྤྲུལ་བའི་དངོས་པོ་རྣམས་ཡིན་ཞིང་། བློས་སྤྲུལ་བ་ལ། བླ་ན་ཡོད་པ་དང་བླ་ན་མེད་པ་གཉིས་ལས། བླ་ན་ཡོད་པའི་མཆོད་པ་ནི། ཁྲུས། ན་བཟའ། རྒྱན། བྱུག་པ། མེ་ཏོག སྤརོས། ཞལ་ཟས། སྣང་གསལ། གཞལ་ཡས་ཁང་། གདུགས། རོལ་མོ་བཅས་འབུལ་བ་དེ་ཡིན་ལ། བླ་ན་མེད་པའི་མཆོད་པ་ནི། འཇམ་དབྱངས་སོགས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་མཆོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་མཆོད་པ་དེ་ཡིན་ནོ།། ཕྱག་བྱ་ནི་ལུས་ངག་ཡིད་བཅས་ཀྱི་ཕྱག་དང་། ཕྱག་བྱ་བའི་ཡུལ་དེ་དག་ལ་སྙིང་ནས་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བར་གསུངས་སོ།།
སྡིག་པ་བཤགས་པ་དེ་ཡང་སུན་འབྱིན་པའི་སྟོབས། རྟེན་གྱི་སྟོབས། གཉེན་པོའི་སྟོབས། སླར་ལྡོག་པའི་སྟོབས་བཅས་བཞི་ཡོད་པ་ལས། སུན་འབྱིན་པའི་སྟོབས་བཤད་པ་ན། སྤྱིར་སྡིག་པ་བཤགས་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་སྡིག་པ་ཚབས་ཆེན་རིགས་བཤགས་པ་ཡིན་ལ། སྡིག་པ་བཤགས་པ་ལ་ངེས་པར་དུ་དགོས་པ་ནི་འགྱོད་པ་ཡིན་པས། སྡིག་པ་ལ་འགྱོད་པ་སྐྱེད་དགོས་ལ། དེ་མྱུར་དུ་བཤགས་དགོས་པ་ལས་དུས་རིང་དུ་འགྱངས་མི་རུང་སྟེ། ཚེ་མི་རྟག་པ་ཡིན་པས་མྱུར་དུ་འཇིག་པ་དང་། གསོན་པའི་ཚེ་ཡང་མཛའ་བ་དང་མི་མཛའ་བའི་དོན་དུ་སྡིག་པ་མང་དུ་བྱས་ཤིང་། ཡུལ་དེ་དག་འདས་ཀྱང་དེ་དག་གི་དོན་དུ་བྱས་པའི་སྡིག་པ་ནི་མདུན་དུ་ལྷག་པར་འགྱུར་བས། བདག་འཆི་བའི་དུས་ན་བཤེས་གཉེན་སུས་ཀྱང་སྐྱོབ་ཏུ་མེད་པས་ད་ལྟ་ནས་པས་སྡིག་པ་མྱུར་དུ་བཤག་དགོས་སོ།།
རྟེན་གྱི་སྟོབས་ནི་འགྲོ་བའི་མགོན་པོ་སངས་རྒྱས་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆི་ཞིང་། རང་གི་ལུས་ཡོངས་སུ་འབུལ་བ་དང་།
གཉེན་པོའི་སྟོབས་ནི་ནད་ཆུང་ངུ་རེ་དང་གཡང་ས་ཆུང་ངུ་རེ་ལའང་འཇིགས་ནས་བག་བྱས་ན། ངན་འགྲོར་ལྷུང་བའི་སྡིག་པ་ལ་ཅིས་ཀྱང་འཇིགས་ཤིང་བག་བྱེད་དགོས་པ་དང་།
ཉེས་པ་ལས་ལྡོག་པའི་སྟོབས་ནི། སྔར་སྡིག་པ་སྣ་ཚོགས་པ་བསགས་ཤིང་། བླ་མའི་བཀའ་དང་འགལ་བ་སོགས་བྱས་ཏེ། དེ་དག་མ་བཤགས་ན་ངན་སོང་ལས་ཐར་ཤིན་ཏུ་དཀའ་བས་དེ་དག་དྲན་ཞིང་། མགོན་པོའི་སྤྱན་སྔར་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཞིང་། ཉེས་པ་ལ་ཉེས་པར་མཐོང་སྟེ་བཤགས་པ་བཅས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ལ་གེགས་སུ་གྱུར་པའི་སྡིག་པ་རྣམས་བཤགས་སོ།།
ལེའུ་གསུམ་པ།
སྤྱོད་འཇུག་གི་ལེའུ་གསུམ་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ཡིན་ལ། འདི་ལ་ཤོ་ལོ་ཀ་༣༣ ཡོད། ལེའུ་གཉིས་པའི་མཇུག་མཐུད་ནས་རིམ་བཞིན་རྗེས་སུ་ཡི་རངས། ཆོས་འཁོར་བསྐོར་བར་བསྐུལ་བ། མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བར་གསོལ་བ། བསྔོ་བ་དང་བཅས་ཡོད་པ་ལས། ཡི་རངས་ལ་མངོན་མཐོའི་རྒྱུ་དང་། ཐར་པའི་རྒྱུ། རྣམ་མཁྱེན་གྱི་རྒྱུ་བཅས་ལ་ཡི་རངས་པ་དང་བཅས་གསུམ་གསུངས་སོ།། བསྔོ་བ་ལ་སྤྱིར་བསྔོ་བ་དང་། ནད་པའི་དོན། བཀྲེས་སྐོམ་སེལ་བའི་དོན་དུ་བསྔོ་བ། འདོད་དགུ་འབྱུང་བའི་དོན་དུ་བསྔོ་བ་བཅས་གསུངས་སོ།།
སྦྱིན་པའི་ཕར་ཕྱིན་གྱི་ཉམས་ལེན་གྱི་སྔོན་འགྲོར་ལུས་སོགས་གཞན་ལ་སྦྱིན་པ་དང་། བདག་ལ་གཞན་གྱི་ཅི་ཞིག་བྱེད་ཀྱང་ཇི་མི་སྙམ་པ་དང་། བདག་ཉིད་གཞན་ལ་ཕན་པ་སྒྲུབ་པའི་སླད་དུ་སྨོན་པ་བཅས་གསུངས་ཤིང་། འདི་ནི་རྒྱལ་བ་སྲས་བཅས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་སེམས་བསྐྱེད་པ་དངོས་དེ་ཡིན།
མཇུག་ཏུ་རང་སེམས་དེ་ལྟར་བསྐྱེད་པས་དགའ་བ་སྒོམ་པ་དང་། སེམས་གཟེངས་བསྟོད་པ་དང་། རིགས་དང་མཐུན་པའི་ལས་རྩོམ་དགོས་ཚུལ་ཡང་གསུངས། གཞན་དོན་དུ་སྨོན་པ་ལ་འགྲོ་བའི་འཆི་བདག་འཇོམས་པ་སོགས་ཚིགས་བཅད་བརྒྱད་ཙམ་གསུངས་ཤིང་། མཇུག་དེར་ལྷ་མི་སོགས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དགའ་བ་སྐྱེད་དུ་གཞུག་པ་ཡིན་ནོ།།
མདོར་ན། ལེའུ་འདིར་དོན་ཚན་གསུམ་སྟེ། སྦྱོར་བ་དང་། དངོས་གཞི། མཇུག་བཅས་ལས། རྗེས་སུ་ཡི་རངས་སོགས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པའི་སྔོན་འགྲོའི་སྦྱོར་བ་དང་། ཇི་ལྟར་སྔོན་གྱི་བདེ་གཤེགས་ཀྱིས།། ཞེས་སོགས་ཀྱིས་དངོས་གཞི། སེམས་གཟེངས་བསྟོད་དེ་དགའ་བ་སྒོམ་པ་མན་ཆད་ཀྱིས་མཇུག་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ།།
ལེའུ་བཞི་པ།
སྤྱོད་འཇུག་གི་ལེའུ་བཞི་པ་ནི། བག་ཡོད་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། འདི་ལ་ཤོ་ལོ་ཀ་ ༤༨ ཡོད། ལེའུ་སྔོན་མར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པའི་སེམས་བཟུང་ཚུལ་བསྟན་ནས། སེམས་དེ་མི་ཉམས་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་སུ་སྒོ་གསུམ་བག་ཡོད་བསྟེན་ཚུལ་བཤད་པ་ལ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་ཡང་དོར་དུ་མི་རུང་བ་དང་། དོར་ན་ཉེས་དམིགས་ཤིན་ཏུ་ཆེ་སྟེ། ངན་འགྲོར་ལྷུང་བར་འགྱུར་བ་སོགས་ཀྱི་སྐྱོན་ཚབས་ཆེ་བས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མི་ཉམས་པར་སྲུང་བར་བྱེད་དགོས། དེའི་ཐབས་སུ་བག་ཡོད་བསྟེན་དགོས་པས། དེ་ཡང་ཉེས་པ་སྤང་བ་ལ་བག་ཡོད་བསྟེན་པ། དགེ་བ་སྒོམ་པ་ལ་བག་ཡོད་བསྟེན་པ། ཉོན་མོངས་སྤོང་བ་ལ་བག་ཡོད་བསྟེན་པ་བཅས་གསུམ་གྱི་སྟེང་ནས་བཤད་པ་ལ།
དང་པོ། ཉེས་པ་སྤོང་བ་ལ་བག་ཡོད་བསྟེན་པ།
དེ་ཡང་སྡིག་ལྟུང་མ་སྤངས་ན་སྐྱེ་བ་ནས་སྐྱེ་བར་ངན་འགྲོར་སྐྱེས་ཤིང་། སྡུག་བསྔལ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་མྱོང་བ་དང་། རང་གི་ཉེས་པས་སངས་རྒྱས་གྲངས་མེད་པས་སྐྱོབ་པར་མི་ནུས་ལ། སྡིག་པའི་ལས་ཀྱིས་ངན་འགྲོ་ཁོ་ནར་སྐྱེས་ནས་དལ་རྟེན་མི་འཐོབ་པ་དང་། ངན་འགྲོར་ལྷུང་ན་དགེ་བ་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་མེད་པས་ཉེས་པ་སྤོང་བ་ལ་བག་ཡོད་བསྟེན་དགོས་སོ།།
གཉིས་པ། དགེ་བ་སྒོམ་པ་ལ་བག་ཡོད་བསྟེན་པ།
སྔར་པ་སྡིག་པ་མང་དུ་བསགས་ཟིན་པས་དེ་སྤོང་དགོས་ཤིང་། སྡིག་སྤོང་དགེ་སྒྲུབ་བྱེད་པའི་ལུས་རྟེན་འདི་ལྟ་བུ་ཐོབ་ནས་དགེ་བ་ལ་མི་འབད་པ་ནི་རང་གིས་རང་བསླུས་པ་ཡིན་པས། དལ་འབྱོར་ལུས་རྟེན་འདི་ཆུད་ཟོས་སུ་མི་གཏོང་བར་འབད་པར་རིགས་སོ།།
གསུམ་པ། ཉོན་མོངས་སྤོང་བ་ལ་བག་ཡོད་བསྟེན་ཚུལ།
སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཉོན་མོངས་ཡིན་པས་དེའི་ཉེས་དམིགས་བསམ་དགོས་པ་དང་། རང་ལ་སྒོ་ཀུན་ནས་གནོད་པས། ཉོན་མོངས་ལ་ནམ་ཡང་བཟོད་པ་སྒོམ་པར་མི་བྱ་ཞིང་། ཉོན་མོངས་སྤོང་བ་ལ་བརྩོན་དགོས། དེ་སྤོང་བ་ལ་དཀའ་སྤྱད་ལ་སྐྱོ་བ་མི་རིགས་ལ། ཉོན་མོངས་བཅོམ་ན་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་ཆོམ་པར་འགྱུར་བས་ཉོན་མོངས་སྤོང་བའི་ཕན་ཡོན་དྲན་པའི་སྟེང་ནས་ཉོན་མོངས་གཞོམ་པ་ལ་བརྩོན་དགོས་སོ།།
ལེའུ་ལྔ་པ།
སྤྱོད་འཇུག་གི་ལེའུ་ལྔ་པ་ནི། ཤེས་བཞིན་སྲུང་བ་ཡིན་ལ། འདི་ལ་ཤོ་ལོ་ཀ་༡༠༩ ཡོད། ལེའུ་བཞི་པར་ཉེས་པ་དང་དགེ་བ་དང་ཉོན་མོངས་བཅས་ལ་བག་ཡོད་བསྟེན་ཚུལ་བཤད་པའི་རྗེས་སུ། སེམས་བསྐྱེད་ནས་བསླབ་པ་ལ་སློབ་པ་ལ་སེམས་སྲུང་དགོས་ཤིང་། སེམས་སྲུང་བ་ལ་དྲན་ཤེས་བསྟེན་དགོས་པས། ཉེས་པ་དང་དགེ་བ་ཅི་བྱེད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་སེམས་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་པས། སེམས་ལས་གཞན་པའི་འཇིགས་པ་མེད་ལ་བདེ་བའང་མེད། དེ་ཡང་སྦྱིན་པ། ཚུལ་ཁྲིམས། བཟོད་པ། བརྩོན་འགྲུས། བསམ་གཏན། ཤེས་རབ་བཅས་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་གི་ཉམས་ལེན་ཅི་ཞིག་བྱེད་ཀྱང་སེམས་ལ་རག་ལས་སོ།།
དེས་ན། སེམས་སྲུང་བའི་ཕན་ཡོན་རྣམས་དྲན་ཏེ་འབད་པར་བྱ་ཞིང་། སེམས་དེ་སྲུང་བ་ལ་ནི་ཤེས་བཞིན་མེད་ན་མི་ཡོང་བར་མཐོང་ནས་ཤེས་བཞིན་སྒོམ་དགོས་ལ། ཤེས་བཞིན་མེད་ན། བྱ་བ་གང་བྱེད་ཀྱང་མཐུ་ཆུང་བ། ཤེས་རབ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་སོགས་མི་དག་པ། དགེ་བ་འཇིག་ཅིང་ཕྱིས་ཀྱང་མི་འགྲུབ་པ་སོགས་འབྱུང་བས། ཤེས་བཞིན་སྲུང་དགོས་ཤིང་། དེ་སྲུང་བ་ལ་དྲན་པ་གལ་ཆེ་བས། དྲན་ཤེས་ཀྱིས་སེམས་སྲུང་བ་ལའང་། སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས། དགེ་བའི་ཆོས་སྡུད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས། སེམས་ཅན་དོན་བྱེད་བཅས་ལ་སློབ་ཚུལ་གསུངས་སོ།།
སྡོམ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས།
ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་བཅས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་བརྟག་སྟེ་དྲན་ཤེས་བསྟེན་པ་དང་།
དགེ་བ་ཆོས་སྡུད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས།
ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་གེགས་ལུས་ལ་ཆགས་པ་སྤོང་བ་དང་། དགེ་བ་སྒྲུབ་ཅིང་ལུས་ལ་ཆགས་པའི་ཉེས་དམིགས་བསམ་པ་དང། དགེ་བའི་བྱ་བ་ལ་འཇུག་པ་དང་།
སེམས་ཅན་དོན་བྱེད་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས།
གཞན་དོན་ལྷུར་བྱ་བ་དང་། རང་ཉིད་ཉེས་པས་མ་གོས་པར་བྱེད་པ། ཟང་ཟིང་དང་ཆོས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གཞན་འཁོར་དུ་བསྡུ་བ་བཅས་ལ་འབད་དགོས་སོ།།
ལེའུ་དྲུག་པ།
སྤྱོད་འཇུག་གི་ལེའུ་དྲུག་པ་ནི། བཟོད་པ་ཡིན་ལ་འདི་ལ་ཤོ་ལ་ཀ་༡༣༤ ཡོད། ལེའུ་ལྔ་པར་སེམས་སྲུང་བའི་ཐབས་སུ་ཤེས་བཞིན་སྲུང་བའི་རྣམ་གཞག་གསུངས་རྗེས། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་འགལ་ཟླའམ་གེགས་གཙོ་བོ་གཅིག་ནི་ཁོང་ཁྲོའམ་ཞེ་སྡང་ཡིན་པས། དེ་སྤོང་བའི་ཐབས་སུ་བཟོད་པ་བཤད་པ་ལ། ཐོག་མར་ཁོང་ཁྲོའི་ཉེས་དམིགས་ནི། དགེ་རྩ་ཀུན་འཇོམས་པ་དང་། ཡིད་ཀྱི་ཞི་བདེ་བརླག་པར་བྱེད་པ་སོགས་ཡིན་པས་སྐྱོན་དེ་དག་བསམས་ཏེ། ཁོང་ཁྲོ་དེ་ཡང་རྒྱུ་ཡིད་མི་བདེ་བ་ལས་བྱུང་བས་ཡིད་མི་བདེ་བ་འགོག་ཐབས་སུ་གལ་ཏེ་བཅོས་སུ་ཡོད་ན་མི་དགའ་བ་བྱ་མི་དགོས་པ་དང་། བཅོས་སུ་མེད་ན་མི་དགའ་བ་བྱས་ཀྱང་ཕན་ཐོགས་མེད་པའི་གདམས་ངག་འདི་གསུངས།
ཁོང་ཁྲོ་སྐྱེ་བའི་ཡུལ་ནི། ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་ཡོད་དེ།
1. བདག་ལ་སྡུག་བསྔལ་བྱུང་བ་ལ་ཁྲོ་བ།
2. བདག་ལ་བརྙས་པ་བྱེད་པ་ལ་ཁྲོ་བ།
3. བདག་ལ་ཚིག་རྩུབ་སྨྲ་བ་ལ་ཁྲོ་བ།
4. བདག་ལ་མི་སྙན་པ་བརྗོད་པ་ལ་ཁྲོ་བ།
5. བདག་ལ་བདེ་བའི་གེགས་བྱེད་ལ་ཁྲོ་བ།
6. བདག་ལ་བཀུར་བསྟིའི་གེགས་བྱེད་པ་ལ་ཁྲོ་བ།
7. བདག་ལ་བསྟོད་པའི་གེགས་བྱེད་པ་ལ་ཁྲོ་བ།
8. བདག་ལ་སྙན་པའི་གེགས་བྱེད་པ་ལ་ཁྲོ་བ།
9. བདག་གི་བཤེས་ལ་སྡུག་བསྔལ་བྱུང་བ་ལ་ཁྲོ་བ།
10. བདག་གི་བཤེས་ལ་བརྙས་པ་བྱེད་པ་ལ་ཁྲོ་བ།
11. བདག་གི་བཤེས་ལ་ཚིག་རྩུབ་སྨྲ་བ་ལ་ཁྲོ་བ།
12. བདག་གི་བཤེས་ལ་མི་སྙན་པ་བརྗོད་པ་ལ་ཁྲོ་བ།
13. བདག་གི་བཤེས་ལ་བདེ་བའི་གེགས་བྱེད་ལ་ཁྲོ་བ།
14. བདག་གི་བཤེས་ལ་བཀུར་བསྟིའི་གེགས་བྱེད་པ་ལ་ཁྲོ་བ།
15. བདག་གི་བཤེས་ལ་བསྟོད་པའི་གེགས་བྱེད་པ་ལ་ཁྲོ་བ།
16. བདག་གི་བཤེས་ལ་སྙན་པའི་གེགས་བྱེད་པ་ལ་ཁྲོ་བ།
17. བདག་གི་དགྲ་ལ་སྡུག་བསྔལ་མ་བྱུང་བ་ལ་ཁྲོ་བ།
18. བདག་གི་དགྲ་ལ་བརྙས་པ་མི་བྱེད་པ་ལ་ཁྲོ་བ།
19. བདག་གི་དགྲ་ལ་ཚིག་རྩུབ་མ་སྨྲ་བ་ལ་ཁྲོ་བ།
20. བདག་གི་དགྲ་ལ་མི་སྙན་པ་མ་བརྗོད་པ་ལ་ཁྲོ་བ།
21. བདག་གི་དགྲ་ལ་བདེ་བ་བྱུང་བ་ལ་ཁྲོ་བ།
22. བདག་གི་དགྲ་ལ་བཀུར་བསྟི་བྱེད་བ་ལ་ཁྲོ་བ།
23. བདག་གི་དགྲ་ལ་བསྟོད་པ་བརྗོད་པ་ལ་ཁྲོ་བ།
24. བདག་གི་དགྲ་ལ་སྙན་པ་སྨྲ་བ་ལ་ཁྲོ་བ།
བཅས་ཡོད་དོ།།
དེས་ན། སྡུག་བསྔལ། བརྙས་པ། ཚིག་རྩུབ། མི་སྙན་པ་བཅས་བཞི་ལ་བདག་དང་བདག་གི་བཤེས། དེ་བཞིན་དགྲ་སོགས་ལ་བྱུང་མ་བྱུང་གི་སྟེང་ནས་ཁྲོ་བ་ཡིན་པས།
དང་པོར་སྔུག་བསྔལ་བྱུང་ན་མི་ཁྲོ་བར་བཟོད་པ་བསྟེན་པ་ལ་གསུམ་སྟེ།
དང་པོ། སྡུག་བསྔལ་དང་དུ་ལེན་པའི་བཟོད་པ།
གཉིས་པ། ཆོས་ལ་ངེས་སེམས་ཀྱི་བཟོད་པ།
གསུམ་པ། གནོད་བྱེད་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པའི་བཟོད་པ།
བཅས་སོ།།
དང་པོ། སྡུག་བསྔལ་དང་དུ་ལེན་པའི་བཟོད་པ།
སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འདོད་པ་དོར་དུ་རུང་བ་ཞིག་ཡིན་ན་ཡང་། ལམ་སྒྲུབ་པ་ལ་མེད་དུ་མི་རུང་བ་ཞིག་ཡིན་ཏེ། ལམ་དུ་ཞུགས་པ་ལ་ངེས་འབྱུང་ངེས་པར་དགོས་ཤིང་། སྡུག་བསྔལ་མེད་པར་ངེས་འབྱུང་མི་སྐྱེ་བ་དང་། གཞན་ཡང་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་རང་ཉིད་ཀྱི་ང་རྒྱལ་དྲེགས་པ་སེལ་བ་དང་། གཞན་ལ་སྙིང་རྗེ་འདྲེན་པ་སོགས་འབྱུང་བས་སྡུག་བསྔལ་ཡང་དང་དུ་ལེན་འོས་སོ།།
གཉིས་པ། ཆོས་ལ་ངེས་པར་སེམས་པའི་བཟོད་པ།
ཉོན་མོངས་པའི་གཞན་དབང་དུ་གྱུར་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ནི། དགའ་བཞིན་སྤྲོ་བཞིན་དུ་ཁོང་ཁྲོ་བ་མིན་པར་རང་དབང་མེད་པར་ཁྲོ་བ་ཡིན་པས། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཉོན་མོངས་ལས་བྱུང་བར་ཤེས་ཏེ། བདག་ལ་གནོད་པ་རྩོམ་པའི་སྐྱེ་བོ་དེ་ལ་ལྷག་པར་ཡང་སྙིང་རྗེ་བར་བྱ་ཡི་ཁོང་ཁྲོ་བ་ནི་མི་རིགས་སོ། །
གསུམ་པ། གནོད་བྱེད་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པའི་བཟོད་པ།
བདག་ལ་གནོད་བྱེད་ཅེས་སུ་བཏགས་པ་དེ་རྣམས་ཀྱང་མི་ཤེས་པའི་དབང་གིས་རང་ཉིད་གསོད་པ་སོགས་རང་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་མཐོང་ན་གཞན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལྟ་ཅི་སྨྲོས་སྙམ་དུ་བསམ་ལ། དེ་ལ་ཁྲོ་བར་མི་རིགས་ཏེ་གཞན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ནི་བྱིས་པ་སོ་སྐྱེའི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་དང་། དེས་དབྱུག་པ་སོགས་བཀོལ་ནས་གནོད་པ་རྩོམ་པ་ན་དབྱུག་པ་ལ་མི་ཁྲོ་བར་སྐྱེ་བོ་དེ་ལ་ཁྲོ་བར་མི་རིགས་སོ།། དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ་གནོད་པ་བྱུང་ན་རང་གི་ལས་ཉིད་ལས་བྱུང་བར་བསམས་ཤིང་། བདག་ལ་ཁྲོ་བས་གཞན་དེ་དམྱལ་བར་ལྷུང་བར་འགྱུར་བས་དེ་དག་ལ་སྙིང་རྗེ་བར་བྱའོ།།
བརྙས་པ་བྱེད་པ་ལ་ཁྲོ་བར་མི་རིགས་པ།
གཞན་གྱིས་ཇི་ཙམ་བརྙས་ཀྱང་རང་གིས་ཡ་ལན་མ་བྱས་ན་གང་ཡང་མི་གནོད་པ་དང་། ཚིག་རྩུབ་དང་མི་སྙན་པར་སྨྲས་ཀྱང་ཚིག་གིས་ལུས་ལ་མི་གནོད་པས། དང་ལེན་མ་བྱས་ན་གང་ཡང་གནོད་པ་ཡིན།
བདག་གི་བཤེས་ལ་གནོད་པ་ལ་བཟོད་པ།
བདག་གི་བཤེས་ལ་སྡུག་བསྔལ་བར་བྱེད་དང་བརྙས་པ། ཚིག་རྩུབ། མི་སྙན་པ་སྨྲ་བ་ཅི་ཞིག་བྱུང་ཡང་ཁྲོ་བར་ཕན་ཐོགས་མེད་པས་བཟོད་པ་བསྟེན་དགོས་སོ།།
དེ་བཞིན་དུ། བདག་གི་དགྲ་ལ་བདེ་བ། བཀུར་བསྟི། བསྟོད་པ། སྙན་པ་སོགས་ལེགས་པ་ཅི་བྱུང་ཡང་ཡི་རངས་སྒོམ་དགོས་སོ།།
དེ་ལྟར་སྟོན་པ་དང་སེམས་ཅན་གྱིས་རང་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་སྒྲུབ་པ་ལ་བཀའ་དྲིན་མཉམ་པ་ལ། སྟོན་པ་ལ་གུས་པ་དང་སེམས་ཅན་ལ་ཁྲོ་བ་སོགས་བྱས་ན་མི་རུང་བས་རྟག་ཏུ་བཟོད་པ་བསྟེན་དགོས་ལ། དེ་ལྟར་བཟོད་པ་བསྟེན་ན། ཚེ་འདིར་དཔལ་དང་གྲགས་པ་ཐོབ་ཅིང་། སྐྱེ་བ་ཕྱི་མ་རྣམས་སུའང་གཟུགས་མཛེས་པ་དང་ནད་མེད་པ་སོགས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བར་གསུངས་སོ།།
ལེའུ་བདུན་པ།
སྤྱོད་འཇུག་གི་ལེའུ་བདུན་པ་ནི། བརྩོན་འགྲུས་ཡིན་ལ། འདི་ལ་ཤོ་ལོ་ཀ་༧༦ ཡོད། ལེའུ་སྔོན་མར་བཟོད་པ་བསྟན་ནས། འདིར་བརྩོན་འགྲུས་བཤད་པ་ལ། སྤྱིར་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ལ་མི་འདྲ་བ་འགའ་ཞིག་སྣང་ཡང་། འདིར་གོ་ཆའི་བརྩོན་འགྲུས། སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས། མི་འཁྲུག་པའི་བརྩོན་འགྲུས། ཆོག་མི་ཤེས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་བཅས་བཞི་ཡོད་པར་གསུངས་ཤིང་། བརྩོན་འགྲུས་ལེ་ལོའི་གཉེན་པོ་གཙོ་བོ་ཡིན་པས། ཐོག་མར་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལེ་ལོ་ལ་གསུམ་དུ་ཡོད་དོ།།
འདིར་སྤྱོད་འཇུག་ཏུ། དང་པོ་ཚེ་འདིའི་བདེ་བའི་རོ་མྱོང་བའི་ལེ་ལོ་སྤོང་བ་ལ་ཚེ་འདིའི་ཉེས་དམིགས་བསམ་པ་དང་། ཕྱི་མའི་སྡུག་བསྔལ་བསམ་པའི་སྟེང་ནས་སེལ་བ་དང་། གཉིས་པ་བྱ་ངན་ལ་ཞེན་པའི་ལེ་ལོ་སྤོང་བ་ལ་བདེ་བ་བླ་ན་མེད་པའི་རྒྱུ་དམ་ཆོས་སྤངས་ཏེ་དོན་མེད་ལ་ཆགས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་མི་རིགས་པ་དང་། སྒྱིད་ལུག་པའི་ལེ་ལོ་སྤོང་བ་ལ་གོ་ཆ། སྦྱོར་བ། ལྷུར་བླང་བ། དབང་དུ་བྱ་བ་བཞི་ཡིས་འགོག་པར་གསུངས་སོ།།
བརྩོན་འགྲུས་བསྐྱེད་པ་ལ་སྟོབས་བཞི་གསུངས་ཏེ། མོས་པའི་སྟོབས། བརྟན་པའི་སྟོབས། དགའ་བའི་སྟོབས། དོར་བའི་སྟོབས་བཅས་སོ།།
དེ་ཡང་མོས་པའི་སྟོབས་ནི། དགེ་བའི་བྱ་བ་ལ་འདུན་པ་དང་། བརྟན་པའི་སྟོབས་ནི། རང་ཉིད་ཀྱིས་གང་དམ་བཅས་པ་དེ་མཐར་ཕྱིན་པར་སྒྲུབ་པར་འདོད་པ་ཡིན་པས། འདི་ལ་ལས་ཀྱི་ང་རྒྱལ། ནུས་པའི་ང་རྒྱལ། ཉོན་མོངས་པའི་ང་རྒྱལ་བཅས་གསུམ་གྱིས་སྒྲུབ་བོ།། ལས་ཀྱི་ང་རྒྱལ་ནི་རང་ཁོ་ནས་བྱའོ་སྙམ་པ་དང་། ནུས་པའི་ང་རྒྱལ་ནི་གཞན་རྣམས་ལ་མི་རེ་བར་རང་གཞན་གྱི་དོན་རྣམས་རང་གིས་སྒྲུབ་བོ་སྙམ་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པའི་ང་རྒྱལ་ནི་ཉོན་མོངས་ལས་ངེས་པར་རྒྱལ་བར་བྱའོ་སྙམ་པ་གསུམ་མོ།། དགའ་བའི་སྟོབས་ནི། དགེ་བའི་བྱ་བ་ལ་ཞུགས་པ་ན་ནམ་ཡང་ངོམས་པ་མེད་པ་དང་། དོར་བའི་སྟོབས་ནི། བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པས་ལུས་སེམས་དུབ་པ་ན་རེ་ཞིག་ངལ་གསོ་ཞིང་ངལ་སོས་རྗེས་སླར་ཡང་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ།།
ལེའུ་བརྒྱད་པ།
སྤྱོད་འཇུག་གི་ལེའུ་བརྒྱད་པ་ནི། བསམ་གཏན་ཡིན་ལ། འདི་ལ་ཤོ་ལོ་ཀ་༡༨༧ ཡོད། དབུར་དེ་ལྟར་བརྩོན་འགྲུས་བསྐྱེད་ནས་ནི།། ཞེས་པ་ནས་དབང་པོས་ཀྱང་དེ་རྙེད་དཀའ།། ཞེས་པའི་བར་གྱི་ཤོ་ལོ་ཀ་༨༨ ཀྱིས་ཞི་གནས་སམ་བྱང་ཆུབ་སེམས་སྒོམ་པའི་སྔོན་འགྲོ་ལྟ་བུར་ལུས་སེམས་དབེན་པ་བསྟེན་ཚུལ་བཤད་ཅིང་། དེ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཡིས།། ཞེས་པ་ནས་མཇུག་བར་གྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་སྒོམ་ཚུལ་གཙོ་བོར་བསྟན་ནོ།།
དེ་ལྟར་གོང་དུ་བརྩོན་འགྲུས་བསྐྱེད་ནས་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་ནི་ཆེད་དུ་བྱ་བའི་དམིགས་པ་གཞན་དོན་ལས་མི་གཡོལ་བའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རིན་པོ་ཆེ་ཡིན་ལ། སྔོན་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པའི་གེགས་འགལ་རྐྱེན་བྱིང་རྒོད་སོགས་ཀྱིས་གཡེངས་ནས་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ལ་འཇུག་པ་དེ་ཡིན་པས། ཐོག་མར་སེམས་རྩེ་གཅིག་པར་གནས་པའི་ཐབས་བཤད་པ་ལ། ཞི་གནས་ཀྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་འདུ་འཛི་དང་། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྣམ་རྟོག་གཉིས་ཡིན།
འཇིག་རྟེན་གྱི་འདུ་འཛི་སྤོང་བ།
འཇིག་རྟེན་གྱི་འདུ་འཛི་ལ་ཡང་སེམས་ཅན་ལ་ཆགས་པ་དང་། རྙེད་བཀུར་ལ་ཆགས་པ་གཉིས་ཡོད་པས། བྱིས་པ་དང་འགྲོགས་ན་ཕྲག་དོག ང་རྒྱལ། ཁོང་ཁྲོ་སོགས་བདག་བསྟོད་གཞན་སྨད་ཀྱི་མི་དགེ་བ་ཤ་སྟག་འབྱུང་བ་དང་། རྙེད་བཀུར་ལ་ཡང་ཆགས་པར་མི་རིགས་ཏེ་བསྟོད་སྨད་སོགས་ལ་ངེས་པ་ཅི་ཡང་མེད་པས་སོ།། དེས་ན། འཇིག་རྟེན་གྱི་འདུ་འཛི་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་དབེན་པ་བསྟེན་རིགས་སོ།།
ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྣམ་རྟོག་སྤོང་བ།
འདོད་པའི་ཉེས་དམིགས་བསམ་ཞིང་། ལུས་ལ་ཆགས་པའི་སྐྱོན་སྒོ་དུ་མ་ནས་བསྒོམས་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྣམ་རྟོག་གིས་དབེན་པའི་དབེན་པ་ལ་དགའ་བ་བསྐྱེད་དོ།།
ཞི་གནས་སམ་བྱང་ཆུབ་སེམས་སྒོམ་ཚུལ།
བདག་གཞན་མཉམ་པ།
བདག་གཞན་མཉམ་པར་སྒོམ་པ་ལ་ཐོག་མར་སྒོམ་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཤེས་པ་དང་། མཉམ་པར་སྒོམ་པའི་གེགས་རྣམས་སེལ་བ་ལ། འགྲོ་བ་ཀུན་བདེ་བ་འདོད་ཅིང་སྡུག་བསྔལ་མི་འདོད་པ་མཚུངས་པས་བདག་གཞན་མཉམ་པར་སྒོམ་དགོས་པར་གོ་ཞིང་། སྒོམ་དགོས་ཀྱང་བདག་དང་གཞན་གཉིས་འབྲེལ་མེད་ཡིན་པ་དང་། བདག་གཞན་རིས་སུ་ཆད་པར་ལྟ་བའི་བློས་བདག་གཞན་མཉམ་པར་སྒོམ་མི་ནུས་པས་རང་དབང་གི་བདག་མེད་ཅིང་། རྒྱུད་དང་ཚོགས་པ་ཞེས་པ་ཕྲེང་བ་དང་དམག་སོགས་བཞིན་དུ་རྫུན་པར་གསུངས་པས་སེལ་ལོ།།
དེ་ལྟར་སྒོམ་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། བདེ་བ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་གཞན་གྱི་དོན་ལ་ངང་གིས་འཇུག་པ་དང་། རང་ཉིད་ཀྱི་དྲེགས་པ་ཀུན་ཞི་བ། རྣམ་སྨིན་ལ་ནམ་ཡང་མི་རེ་བ་སོགས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་ཆེ་བས། བདག་གཞན་མཉམ་པར་སྒོམ་པ་གལ་ཆེའོ།།
བདག་གཞན་བརྗེ་བ།
རང་གཅེས་འཛིན་གྱི་སྐྱོན་སྒོ་དུ་མ་ནས་བསམས་ཤིང་། གཞན་གཅེས་འཛིན་གྱི་ཡོན་ཏན་སྒོ་ཀུན་ནས་བསམས་ཏེ། བདག་གཞན་གྱི་བདེ་སྡུག་བརྗེ་བར་བྱ་ཞིང་། དེ་ལྟར་ན། གཞན་ལ་ཕན་པ་བྱེད་ཀྱང་རང་གི་ལུས་ལ་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་རློམ་སེམས་མི་སྐྱེ་ཞིང་། རྣམ་སྨིན་ལ་མི་ལྟ་བར་རྣམ་པར་དག་པས་སྒྲུབ་པ་ཞིག་འོང་ངོ་།། དེ་ལྟར་བདག་གཞན་བརྗེ་བའི་རྗེས་སུ་ཕན་བདེ་ཀུན་གཞན་ལ་བཏང་བ་དང་། གཞན་ཞེས་བཏགས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་བདག་བཞིན་དུ་བཟུང་སྟེ། དམན་སོགས་བདག་ཏུ་བྱས་པ་དང་།། ཞེས་སོགས་ཀྱིས་བདག་གཅེས་འཛིན་ལ་སྒོ་དུ་མ་སྐྱོན་བརྗོད་པས། བདག་གཅེས་འཛིན་ལ་ཡོན་ཏན་སྣ་གཅིག་ཀྱང་མེད་པས་ཅི་ལ་བབ་ཀྱང་བདག་གཅེས་འཛིན་གྱི་དབང་དུ་མི་འགྲོ་བའི་ཐབས་བྱ་དགོས་པར་གསུངས་སོ།།
ལེའུ་དགུ་པ།
སྤྱོད་འཇུག་གི་ལེའུ་དགུ་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཡིན་ལ། འདི་ལ་ཤོ་ལོ་ཀ་༡༦༧ ཡོད། དེ་ཡང་འདིར་གོང་དུ་བཤད་པའི་སྦྱིན་པ་སོགས་ཀྱི་ཉམས་ལེན་གང་བྱེད་པ་རྣམས་རྣམས་ནི། ཤེས་སྒྲིབ་ཀྱི་གཉེན་པོར་གྱུར་པའི་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་སྐྱེད་ཅིང་གོང་འཕེལ་དུ་འགྲོ་ཐབས་སུ་ཤེས་དགོས་ལ། དེ་ཡང་ཡུལ་གྱི་གནས་ལུགས་གཏན་ལ་འབེབས་དགོས་པས། ཡུལ་ལ་གནས་ལུགས་གཉིས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ཕལ་པས་མཐོང་བའི་ཀུན་རྫོབ་པའི་བདེན་པ་དང་། འཕགས་པས་གཟིགས་པའི་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཉིས་ཡོད་ལ། དེ་ཡང་དབུ་མ་པའི་ལུགས་འདིར་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གི་ངོས་ནས་གྲུབ་པ་རྡུལ་ཙམ་ཡང་མེད་པ་དེ་དོན་དམ་བདེན་པ་ཡིན་པས། དེ་ལྟར་བཤད་པ་ལ་མདོ་སྡེ་པས་རྩོད་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་སེམས་ཙམ་པས་དེ་མི་འཐད་པའི་རྩོད་པ་བྱེད། སེམས་ཙམ་པའི་ལུགས་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་ངོས་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་དང་། དེའི་ཁུངས་གཙོ་བོ་ནི་རང་རིག་ལ་ཐུག་པས། འདིར་རང་རིག་འགོག་ཅིང་། དེ་ཡང་ལུང་གི་སྒོ་ནས། མདོ་ལས་རལ་གྲི་རང་གིས་རང་མི་གཅོད་པར་གསུངས་པ་དང་། རིགས་པའི་སྒོ་ནས་མར་མེ་དང་ཤེལ་གྱི་དཔེའི་སྟེང་ནས་དང་། རང་རིག་སྒྲུབ་པའི་རིགས་པ་དྲག་ཤོས་དུས་ཕྱིས་དྲན་པ་སྐྱེ་བའི་རིགས་པ་ལ་དེ་ལ་དྲན་འགྱུར་བྱི་བའི་དུག་བཞིན་ནོ་ཞེས་སོགས་ཀྱིས་བཀག་གོ།། སྟོང་པ་ཉིད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གོ་འཕང་ལ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། ཐར་པ་ཙམ་འཐོབ་པ་ལའང་སྟོང་ཉིད་ངེས་པར་དུ་རྟོགས་དགོས་པ་ཡང་མང་དུ་བསྒྲུབས་སོ།།
སྟོང་ཉིད་སྒྲུབ་པའི་རིགས་པ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ། གང་ཟག་གི་བདག་མེད་སྒྲུབ་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་སྒྲུབ་པ་གཉིས་ལས། གང་ཟག་གི་བདག་མེད་སྒྲུབ་པ་ལ་ཐོག་མར་གྲུབ་མཐས་ཀུན་ནས་བཏགས་པའི་བདག་འགོག་པ་ལ་གྲངས་ཅན་གྱི་བདག་ཤེས་རིག་གི་སྐྱེས་བུ་འགོག་དང་། བྱེ་བྲག་པའི་བདག་བེམ་པོ་འདོད་པ་བཅས་བཀག་པ་དང་། མགོན་པོ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱི་སྐྱེས་བུ་ས་མིན་སོགས་ཀྱི་དོན་རྒྱས་པར་བཀྲལ་བའི་སྟེང་ནས་གང་ཟག་བདག་ལེགས་པར་བཀག་པར་མཛད་དོ།།
ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་སྒྲུབ་པ་ལ། དྲན་པ་ཉེར་བཞག་གི་སྒོ་ནས་སྒྲུབ་པ་ལ། དེ་ཡང་ལུས། ཚོར་བ། སེམས། ཆོས་བཅས་བཞིའི་སྟེང་ནས་སྒྲུབ་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་སྒྲུབ་པའི་རིགས་པ་ནི། རྒྱུ་ལ་དཔྱོད་པ་རྡོ་རྗེ་ཟེགས་མའི་གཏན་ཚིགས་དང། རིགས་པའི་རྒྱལ་པོ་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་གཏན་ཚིགས། འབྲས་བུ་ལ་དཔྱོད་པ་ཡོད་མེད་སྐྱེ་འགོག་གི་གཏན་ཚིགས་བཅས་ཀྱིས་བཀག་པར་མཛད་དོ།།
མཇུག་ཏུ། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ངེས་པར་དུ་འབད་དགོས་པ་དང་། ཆོས་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པས་སྟོང་ཡང་། སྟོང་པར་མི་ཤེས་པའི་དབང་གིས་སེམས་ཅན་འཁོར་བར་འཁྱམ་པའི་ཚུལ་བསམས་ཏེ་སྙིང་རྗེ་བསྐྱེད་པ་དང་། རང་གིས་སྟོང་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཟིན་པའི་ཚོགས་རླབས་ཆེ་བ་བསགས་ཏེ། ཡིན་ལུགས་ལ་རྨོངས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་གཞག་སྟོན་པར་འགྱུར་བའམ་སྨོན་པ་སྟེ། དམིགས་པས་ཕུང་བར་གྱུར་རྣམས་ལ།། སྟོན་པ་ཉིད་ནི་སྟོན་པར་འགྱུར།། ཞེས་པ་ནི་སྨོན་ལམ་ཆེས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཞིག་ཏུ་སྣང་ངོ་།།
ལེའུ་བཅུ་པ།
སྤྱོད་འཇུག་གི་ལེའུ་བཅུ་པ་ནི། བསྔོ་བ་ཡིན་ལ་འདི་ལ་ཤོ་ལོ་ཀ་༦༨ ཡོད། འདི་ནི་ང་ཚོས་རྒྱུན་དུ་ཁ་འདོན་བྱེད་སྲོལ་ཡོད་པས་གྲགས་ཆེ། བསྔོ་བ་བཤད་པ་ལ་གཞན་དོན་དུ་བསྔོ་བ། རང་དོན་དུ་བསྔོ་བ། བསྟན་པ་རྒྱས་པའི་ཕྱིར་དུ་བསྔོ་བ་བཅས་གསུམ་ལས།
གཞན་དོན་དུ་བསྔོ་བ།
དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་པའི་དོན་དུ་བསྔོ་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དོན་དུ་བསྔོ་བ་བཅས་གཉིས་ཡོད། འཇིག་རྟེན་པའི་དོན་དུ་བསྔོ་བ་ནི། ནད་ཞི་བ། ངན་འགྲོའི་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བ། བདེ་འགྲོའི་དོན། སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་དོན་དུ་བསྔོ་བ་བཅས་ཡོད།
འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དོན་དུ་བསྔོ་བ་ལའང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་གཞན་དོན་སྒྲུབ་པར་བསྔོ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཐར་ཕྱིན་པར་བསྔོ་བ། ཉན་རང་གི་བཞེད་དོན་འགྲུབ་པར་བསྔོ་བ་བཅས་གསུམ་གསུངས་སོ།།
རང་དོན་དུ་བསྔོ་བ།
གནས་སྐབས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་སྨོན་པ། འཇམ་དཔལ་དབྱངས་ཀྱིས་དངོས་སུ་རྗེས་སུ་འཛིན་པར་སྨོན་པ། བྱང་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པའི་སྨོན་ལམ། གཞན་དོན་མཐར་ཕྱིན་པའི་སྨོན་ལམ་བཅས་གསུངས་སོ།།
བསྟན་པ་རྒྱས་པའི་ཕྱིར་དུ་བསྔོ་བ།
འགྲོ་བའི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་བའི་སྨན་གཅིག་པུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་འདི་ཉིད་བཤད་སྒྲུབ་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་འཛིན་པ་དང་། རྙེད་དང་བཀུར་བསྟི་དང་བཅས་པས་སྲུང་ཞིང་རྒྱས་པའི་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་ཡིན་ནོ།།
མཇུག་ཏུ། བཀའ་དྲིན་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཕྱག་འཚལ་བ།
གང་གི་དྲིན་གྱིས་དགེ་བློ་འབྱུང་།།
འཇམ་པའི་དབྱངས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ།།
གང་གི་དྲིན་གྱིས་བདག་དར་བ།།
དགེ་བའི་བཤེས་ལ་བདག་ཕྱག་འཚལ།།
ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྒྱལ་སྲས་ཞི་བ་ལྷས་མཛད་པའི་སྤྱོད་འཇུག་ཅེས་གྲགས་པའི་གཞུང་རླབས་ཆེན་འདི་མཇུག་གྲུབ་ཅིང་། སྤྱོད་འཇུག་དེ་མདོར་བསྡུས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་མ་བསྐྱེད་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དུ་ལེའུ་དང་པོ་གསུམ་གསུངས་ཏེ། ལེའུ་གསུམ་པའི་ནང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཇི་ལྟར་བསྐྱེད་པའི་ཚུལ་བསྟན་པ་དང་། དེའི་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་བསྐྱེད་ནས་སྤྱོད་པ་ཕྱིན་དྲུག་ལ་སློབ་ཚུལ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་། དེ་ཡང་སྦྱིན་པ་ནི་ལེའུ་བཅུ་པ་བསྔོ་བ་ཡིས་བསྟན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ནི། ལེའུ་བཞི་པ་ལྔ་པ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན། བཟོད་པ་ནི་ལེའུ་དྲུག་པས་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ནི་ལེའུ་བདུན་པས་དང་། བསམ་གཏན་ནི་ལེའུ་བརྒྱད་པས་དང་། ཤེས་རབ་ནི་ལེའུ་དགུ་པས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ།།
འཆིང་བས་ཀུན་ནས་བཀྱིག་གྱུར་ཅིང་།།
ཤེས་རབ་མིག་རས་རབ་ལྡོངས་པའི།།
མགོན་མེད་འཕྱན་པོ་ཁོ་བོ་ནི།།
བླ་ནས་ཐུགས་རྗེས་གཟུང་དུ་གསོལ།།
འདིར་འབད་དགེ་བའི་ཆར་གྱི་ཟེགས།།
དད་པའི་མྱུ་གུ་ལ་རེག་པས།།
ཤེས་རབ་ཐེ་འུ་སྨིན་གྱུར་ནས།།
གཏན་འདུན་མྱུར་དུ་འགྲུབ་པར་ཤོག།།
༢༠༢༡ ཟླ་བ་༡༢ ཚེས་ ༡༠ ཉིན་ཏེ། ༧རྒྱལ་བའི་དབང་པོ་ལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་ཕུལ་ཏེ་བགྲང་བྱ་༣༢ འཁོར་བའི་སྐལ་བཟང་གི་ཉིན་མོ་དང་། བདག་གི་ཡབ་ཆེན་དམ་པ་ཕྱི་མའི་ལྔ་ལམ་དུ་གྱུར་ཏེ་བགྲང་བྱ་༡༤ འཁོར་བའི་དུས་ཚིགས་དང་བསྟུན། ༧རྒྱལ་བའི་དབང་པོའི་གསང་གསུམ་མཛད་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། ཡབ་ཆེན་དམ་པའི་བསྔོ་སྨོན་ཆེད་དུ་ཤུལ་ལུས་བདག་བེ་རི་རྒྱལ་སྲས་སུ་འབོད་པ་གང་དེས་ཡིག་རིས་ཕབ་པའོ།།